🇺🇸 Transport w USA

Transport Sieć transportowa Stanów Zjednoczonych jest naj­dłuższa w świecie. W roku 1992 długość linii kolejowych wynosiła 219 tys. km, dróg kołowych -6,3 mln km, śródlądowych dróg wodnych – 21 tys km. Z ogólnej masy transportowanych towarow na kolej przypada 39,1 % przewożonych ładun­ków w t * km, transport samochodowy – 27,6%, rurociągowy 22,8%, wodny śródlądowy – 10,5%. Sieć kolejowa została ukształtowana w drugiej połowie XIX w kiedy budowano linie transkontynentalne. łączące wybrzeża atlan­tyckie z pacyficznymi. Do początków XX w długość linii kolejowych systematycznie wzrastała (1916 ok. 430 tys. km) i kolej była głównym przewoźnikiem towarów (ponad 75% ładunkow) i pasażeów. Konkurencja transportu samochodowego przyczyniła się do likwidacji wielu nierentownych połączeń kolejowych..

W latach 1916 – 90 długość linii kol. zmniejszyła się o ponad połowę. Z ok 219 tys. eksploatowanych, głównie prywatnych linii kol. (2,2 km na 100 cm2) zaledwie 1667 km stanowią linie zelektryfikowane, pozostałe są obsługiwane przez lokomotywy spalinowe. W budowie jest linia pociągów wielkiej pręd­kości wzorowana na francuskiej TGV między Austin i San Antonio w Teksasie. Największe znaczenie gospodarcze mają linie transkontynentalne (wschód-zachód), poza tym linie o przebiegu południkowym. W dużych miastach stosuje się system szybkich kolei miejskich; najdłuższe linie metra znajdują się w Nowym Jorku (ponad 400 km), Chicago (172 km), San Francisco (120 Km) oraz Bostonie, Waszyngtonie, Filadelfii. Sieć dróg o utwardzonej nawierzchni (ok 67 km na 100 km2 w 1992 roku) jest stale roz­budowywana, zwłaszcza system wielopasmowych autostrad (dł. ponad 62 tys km), zarówno federalnych i stanowych (bezpłatne) jak pry­watnych (płatne).

W ramach National System Highways zbudowano 5 transkontynentalnych auto­strad o przebiegu wschód – zachód i 8 biegnących z północy na południe. Transport rurociągowy obejmuje sieć ropocią­gów (dł. ok 350 tys. km) , gazociągów (ponad 1,3 mln km). Największe zagęszcze­nie ropociągów występuje na południu kraju zwłaszcza w Teksasie i Luizjanie, gdzie ropa naftowa jest transportowana z ośrodków wydobycia do pobliskich rafinerii, portów wywozowych (Houston, Port Arthur, Nowy Orlean) i okręgów przemysłowych na północnym – wschodzie i zachodzie kraju. Gaz ziemny, wydobywany jest w południowej i środkowej części kraju, jest przesyłany systemem gazociągów do miast Megalopolis nad Wielkimi Jeziorami oraz Sta­nów pacyficznych. Środlądowe drogi wodne są wykorzystane do transportu towarów masowych. Głównymi szlakami żeglugowymi są Wielkie Jeziora wraz z Drogą Wodną Św. Wawrzyńca oraz Missispi. Wielkie Jeziora, połączone kanałami z Missispi i O. Atlantyckim, są jednym z największych szlaków żeglugowych na świecie.

🇺🇸 Gospodarka USA

Stany Zjednoczone są krajem wysoko rozwi­niętym o największym produkcie krajowym brutto na świecie 6260 mld dol. (25% produktu świat., 1993), na 1 mieszkańca
– 24 302 dolary. W r. 1994 Stany Zjednoczone zajmowały dopiero ósme miejsce na świecie pod względem PNB na mieszkańca mierzonego na podstawie oficjalnego kursu walut. Ten sam produkt mierzony jednak z uwzględnieniem realnej siły nabywczej walut (określonej przez porównanie kosztów nabycia koszyków dóbr w Stanach Zjednoczonych i innych krajach) plasuje Amerykę na pierwszym miejscu.

Dominującą pozycję w go­spodarce światowej S Z. utrzymują od końca XIX w. kiedy ich produkcja przemysłowa osiągnęła największą wartość, w latach 40-tych przemysł
amerykański wytwarzał ok. 60% produkcji krajów kapitalistycznych w 50-tych ok.50%. Od lat 60-tych udział USA w produkcji światowej powoli maleje (w latach 70-tych wynosił ok 40%), zwiększa się natomiast – krajów EWG, a zwłaszcza dyna­micznie rozwijających się krajów azjatyckich, głównie Ja­ponii. Tempo wzrostu gospodarki amerykańskiej. jest niewielkie. W okresie 1981-85 produkt krajo­wy brutto powiększał się o 2,6% rocznie, 1986-90 – o 2,8%; 1992 zaledwie o 2,3%; 1993 – 3,2%. Gospodarka amerykańska cha­rakteryzuje się wielką koncentracją kapitału i produkcji. Branżowe i ponadbranżowe koncer­ny wytwarzają ok. 70% produkcji przemysłowej w kraju, kontrolują handel wewnętrzny., rynek finanso­wy a zwłaszcza obrót papierami wartościowymi; są również głównymi eksporterami kapitału prywatnego.

🇺🇸 Przemysł Wydobywczy USA

USA posiadają i eksploatują ogromne zasoby surowców mineralnych1; najzasob­niejsze w złoża są Kordyliery, Niz. Zatokowa i Appalachy. Największe znaczenie ma wydo­bycie surowców energetycznych.: ropy naft., gazu ziem­nego, węgla i uranu, Górnictwo ropy naft, jest rozwinięte na południu kraju, gdzie na Niz. Zato­kowej i szelfie Zat. Meksykańskiej występują najbogatsze w kraju złoża, eksploatowane w Teksasie (ok 25% produkcji krajowej, 1992) i Luizjanie. Poza tym ropę naftową wydobywa się w Kansas i Oklahomie, Nowym Meksyku, Wy­oming Kalifornii, a od końca lat 70 również na północy Alaski (24% produkcji krajowej). Spa­dek wydobycia ropy naftowej (424 mln t -1980, 363 mln t – 1992, 3 miejsce ta świecie) jest związany z wyczerpywaniem się złóż (zasoby ropy naft w S.Z. szacuje się na 4 mld t) rosnącymi kosztami eksploatacji (kilkakrotnie wyższe niż na Bliskim Wsch.). Gaz ziemny wydobywa się ze złóż towarzy­szących ropie naft. i samoistnych, głównie w Tek­sasie i Luizjanie (łącznie ponad 60% wydo­bycia krajowego) oraz ta Nowym Meksyku, Wyoming i Oklahomie (pole gazowe Hugo­ton).

Stany Zjednoczone posiadają duże (ok. 220 mld t) zasoby węgla kamiennego, głównie koksującego i antra­cytu, o dogodnych geologicznie warunkach eksploatacji; ok. 60% węgla wydobywa się systemem odkrywkowym; największe zagłębia węglowe występują na Wielkich Równinach, w Appalachach i G. Skalistych. głównymi producentami węgla kamiennego, są stany położone w Appalachach. W Dakocie Pn. wydobywa się węgiel bnunatny (79 mln t, 1991). S.Z. są drugim po Chinach producentem węgla kamiennego. W okresie 1970-92 wydobycie węgla kamiennego wzrosło o ponad 270 mln t w związku z rosnącym zapotrze­bowaniem energetyki i eksportem.

🇺🇸 Przemysł Chemiczny USA

Jako, że jedną z najważniejszych gałęzi przemysłu amerykańskiego jest przemysł chemiczny postanowiłem poddać go szerszej analizie korzystając z danych zawartych w raporcie opublikowanym przez American Chemistry Council (ACC)1 pod koniec 2001 r., o roz­woju amerykańskiego przemysłu chemicznego. Rok 2001 był dla tego prze­mysłu w USA najtrudniejszy w ciągu ostatnich 20 lat. Do głównych przyczyn niekorzystnego rozwo­ju sytuacji w tej branży przemysłu amerykańskie­go eksperci ACC zaliczyli min.:

– spowolnienie tempa wzrostu gospodarki ame­rykańskiej,
– wysokie ceny surowców w pierwszych miesiącach ubiegłego roku,
– stanowisko krajów OPEC o zmniejszeniu poziomu wydobycia ropy naftowej,
– mało stabilna sytuacja na rynkach walutowych
– mocny kurs dolara USA, utrudniający eksport,
– spadający popyt, w następstwie recesji w sek­torze przemysłowym,
– spadające ceny niektórych rodzajów produk­tów chemicznych.

W dostawach rynkowych wyrobów chemicz­nych przez przemysł amerykański w 2001 r. od­notowano stagnację. Utrzymały się one na pozio­mie 2000 r. tj. około 460 mld USD. Uwzględniając inflację był to jednak realny spadek dostaw o około 3%. Należy zaznaczyć, że już w 2000 r. ob­serwowano pierwsze oznaki spadku dynamiki do­staw towarów chemicznych na rynek, tym niemniej dostawy te w porównaniu do 1999 r. były jeszcze nominalnie o 5,8%, a realnie o 1,8% wyż­sze.

We wspomnianym raporcie eksperci ACC wy­szczególnili w przemyśle chemicznym cztery głów­ne grupy wyrobów, a mianowicie:

– surowce chemiczne podstawowe,
– chemikalia specjalne,
– produkty farmaceutyczne i ochrony roślin,
– produkty chemiczne użytkowe min. kosmetyki, środki do mycia, czyszczenia itd.