usa.xmc.pl

🇺🇸 United States of America, Boże Pobłogosław Amerykę :-)

*** Translator ***

🇺🇸 Charakterystyka Edukacji USA

Edukacja USA XMCpl

Stany Zjednoczone Ameryki obejmują obszar prawie 10 mln km’”. Państwo jest podzielone na 50 stanów i kilka terytoriów zamorskich (Porto Rico, Wyspy Dziewicze, Guam, Samoa). Liczba ludności przekracza 290 mln, w tym znaczny jest odsetek ludności napływowej z całego świata, a zwłaszcza z Ameryki Łacińskiej.

W etnicznej mozaice biali zajmują zdecydowanie pierwsze miejsce -77,6%, czarni – 11,4%, ludność tubylcza (Indianie) -0,7%, latynoamerykańska – 7,6%, Azjaci i mieszkańcy wysp Pacyfiku – 2,7% .

Rozwarstwienie społeczne jest znaczne .Najuboższymi warstwami są mniejszości kolorowe: 30,7% wszystkich czarnych oraz 26,7% pochodzących z Ameryki Łacińskiej żyje w ubóstwie. Ich zarobki w skali rocznej nie przekraczają 7372 $ na rodzinę.

  • Najważniejszymi celami oświaty amerykańskiej na 2000 r., w świetle deklaracji prezydenta i gubernatorów (1990), są:
  • Kształcenie wszystkich dzieci i młodzieży zdolnej do nauki, rozpowszechnienie szkolnictwa średniego (90% grupy wieku ma zostać przynajmniej absolwentami szkoły średnięj),
  • podniesienie poziomu nauczania języka angielskiego, matematyki, nauk przyrodniczych, historii i geografii, by absolwenci szkol byli dobrze przygotowani do wypełniania ról społecznych i zawodowych,
  • Uczniowie amerykańscy mają zdobyć I miejsce w badaniach porównawczych osiągnięć szkolnych w naukach przyrodniczych i matematyce,
  • Każdy dorosły Amerykanin będzie miał wiedzę i umiejętności wystarczające, by osiągnąć sukces w globalnej gospodarce XXI wieku i być przy tym obywatelem, który będzie znał dobrze i respektował swoje prawa i obowiązki,
  • Amerykańska szkoła będzie wolna od narkotyków i gwałtów

Cechy Szkolnicta w USA

Charakterystyczną cechą oświaty amerykańskiej jest skrajna decentralizacja. W kierowaniu systemem oświaty biorą udział władze stanowe i lokalne. Rząd Federalny ani me kontroluje, ani nie finansuje oświaty. Tak stanowi Konstytucja.

Władze federalne są odpowiedzialne za tworzenie prawnych regulacji w obrębie oświaty, dotyczących przede wszystkim mniejszości narodowych oraz niepełnosprawnych. Wspierają również badania naukowe dotyczące edukacji. Nie ma więc w USA systemu oświaty publicznej, zarządzanego centralnie. Nie oznacza to jednak, że Rząd Federalny nie interesuje się oświatą. Władze wykonawcze, ustawodawcze i sądownicze Rządu Federalnego aktywnie uczestniczą w tworzeniu polityki oświatowej dotyczącej np. segregacji rasowej, alokacji pieniędzy na oświatę uwzględniającej potrzeby rożnych środowisk, dostępu do oświaty dzieci z rodzin biednych, dzieci upośledzonych fizycznie lub umysłowo.

Za poziom oświaty odpowiadają przede wszystkim władze stanowe. W praktyce jednak poszczególne stany przekazują znaczny zakres uprawnień władzom lokalnym (radom szkół lokalnych). Rady te kierują szkołami w sposób bezpośredni lub zlecają nadzór nad szkołami odpowiednim agencjom zwykle powołanym do tego celu. W 1991 r. było ponad 15 tys. takich rad w całym kraju. Każda rada może tworzyć oddzielny system szkół lokalnych).

Oprócz szkół publicznych istnieje dobrze rozwinięty system szkół prywatnych obejmujący ponad 30 tys. szkół rożnych szczebli

Koszty finansowania amerykańskiej oświaty publicznej są w około 10% pokrywane przez Rząd Federalny, natomiast w 90% przez władze lokalne (z podatków). Mimo iż wydatki na ucznia znacznie wzrosły w ostatnim 20-leciu (prawie 4-krotnie w latach 1976-1996 z 1505 do 6600 S), to jednak widoczne są znaczne nierówności w finansowaniu oświaty, wynikające z poziomu zamożności terenu zamieszkania, a przecież bogactwo i bieda są rozdzielone nierówno prawie w każdym kraju. Można przecież ustalać bardzo wysokie podatki, a ściągać niewiele pieniędzy i odwrotnie.

W USA nie istnieje centralna władza oświatowa. Odpowiedzialność jest dzielona między władze federalne, stanowe i lokalne. W Rządzie Federalnym istnieje jednak Ministerstwu Oświaty (od 1867 r.). W rzeczywistości było to małe biuro wewnątrz Ministerstwa Spraw Wewnętrznych. W 1979 r. powołano jednak osobne Ministerstwo Oświaty z ministrem jako członkiem Rządu Federalnego. Zakres władzy tego resortu jest niewielki, ponieważ inne resorty zajmują się również oświatą np. Ministerstwo Zdrowia, Rolnictwa, Obrony, Energii, Pracy, a nawet Narodowa Fundacja Nauki. Miedzy te resorty rozdziela się przynajmniej potowe federalnych funduszy na oświatę1

Edukacja zajmuje czołowe miejsce w polityce społecznej i gospodarczej Stanów Zjednoczonych. Ponad 190 Amerykanów otrzymało Nagrodę Nobla, a jedna z nowojorskich szkół średnich może poszczycić się pięcioma wychowankami laureatami wysokiego wyróżnienia.

Struktura systemu oświaty

We wszystkich stanach oświata jest wolna od opłat w ramach obowiązku szkolnego (6/7-16/18 lat). Wiek obowiązku szkolnego bywa różny nawet w obrębie tego samego stanu. Na przykład w stanie Nowy Jork obejmuje grupę wieku 6-16 lat, ale w samym Nowym Jorku i Buffalo został przedłużony do 17 lat, Rok szkolny w całym kraju wynosi 178 dni, a przeciętne trwanie lekcji – 5,4 godz. dziennie.

W większości stanów szkoła podstawowa obejmuje dzieci w wieku 6-11 lat. W rejonach szkolnych szkołę średnią dzieli się na klasy niższe i wyższe, w innych nie ma podziału, choć istnieją np. szkoły pośrednie (middle school ) dla grupy w wieku 10 13 lat i ukończenie ich prowadzi do wstępu do wyższych klas szkoły średniej ogólnokształcącej, trwającej 3-4 lata. Srednie szkolnictwo zawodowe ma podobną strukturę jak inne szkoły. Tego szczebla w danym rejonie. Ukończenie takiej szkoły daje świadectwo umiejętności zawodowych w sumie po 12 latach nauki.

W 1989r. 94% młodzieży 17-letniej trafiło do klasy XII, a ukończyło ja 74,1%. 20% młodzieży kończy obowiązek szkolny bez świadectwa ukończenia szkoły.

Szkolnictwo wyższe składa się z trzech rożnych typów szkół: kolegiów środowiskowych, zawodowych lub technicznych szkół wyższych, uniwersytetów. Kolegia środowiskowe oraz zawodowe i techniczne szkoły wyższe oferują 2- i 3-letnie programy nauczania, kończące się uzyskaniem dyplomu umiejętności zawodowych, podczas gdy uniwersytety realizują 4-letnte kursy nauczania kończące się na poziomie studiów licencjackich.

W 1989 r. na amerykańskich wyższych uczelniach studiowało 13,8 min osób. Na uwagę zasługuje wzrastająca obecność na wyższych studiach starszych wiekiem studentów (powyżej 24 lat), Należy się spodziewać, że ten kierunek zmian utrzyma się w najbliższych latach.

Przedszkole

Odsetek dzieci uczęszczających do przedszkola w grupie wieku 3-5 lat zdecydowanie zwiększył się w latach 1965-1989: z 27,1% do 54,6. 37% dzieci było w przedszkolu przez cały dzień (1990)

Przede wszystkim należy rozróżnić dwa pojęcia: “preschool” i “kindergarten”. Instytucja pierwszego typu przeznaczona jest dla dzieci w wieku 0-5 roku życia. Instytucja drugiego typu przeznaczona jest dla dzieci 5-letnich. rok przed podjęciem nauki w szkole i jest obowiązkowa dla wszystkich dzieci. Jej fun­kcje są bardziej edukacyjne niż opiekuńcze, a głównym celem jest przygotowanie dzieci do dalszych wymagań szkoły

Rok szkolny zaczyna się zazwyczaj we wrześniu a kończy na początku czerwca. Większość przedszkoli czynna jest od 9 ? 12, choć są tez takie, które oferują programy całodzienne. Na ogół poszczególne grupy składają się z 14-15 dzieci.

Szkoly podstawowe i srednie

Dzieci zazwyczaj zaczynają naukę w wieku 5 lub 6 lat i kontynuują ja do 18 roku życia.

Dwa do czterech razy w ciągu roku szkolnego rodzice otrzymują wykaz uzyskanych przez nie wyników w nauce (repord card). Informuje on o tym, czy dziecko wystarczająco dobrze radzi sobie, aby przejść do następnej klasy.

Rok szkolny rozpoczyna się pod koniec sierpnia lub na początku września i kończy się w połowie czerwca. W ciągu roku są też 2-tygodniowe ferie zimowe pomiędzy grudniem a styczniem. Każda szkoła ma indywidualny plan zajęć, jednak w każdej dzień szkolny zaczyna się między godziną 7 a 9 i kończy się około 14–15.30.

Uczniowie, którzy mają ambicje pójścia do college?u , muszą ukończyć naukę określonych przedmiotów takich jak wybrany przez siebie język obcy, algebra, geometria oraz fizyka i biologia.

Wielu miastach funkcjonują tez szkoły dla dzieci szczególnie uzdolnionych.

Istotną cechą szkoły amerykańskiej na poziomie średnim jest dzielenie uczniów na trzy profile, których głównym celem jest: podjęcie studiów wyższych, wykonywanie zawodu, zdobycie minimum wiedzy i umiejętności. Ten trzeci tor jest powoli likwidowany w wielu stanach.

W teorii uczniowie sami wybierają odpowiednie dla siebie kierunki nauki, jednak w praktyce liczą się przede wszystkim osiągnięcia, mierzone na podstawie jednolitych testów ogólnonarodowych..

Polityka w sprawach programów nauczania jest formułowana przez władze stanowe, często władze lokalne, a nawet indywidualne szkoły. Istnieje znaczny opór wobec wszelkich prób wprowadzania centralnych programów nauczania. Stanowisko takie wydaje się zrozumiałe, ponieważ Amerykanie czują się niezagrożeni na międzynarodowych rynkach towarów i pracy. Sytuacja może ulec zmianie, gdy taka groźba powstanie, a wtedy przyjęcie pewnych ogólnych standardów akademickich, stosowanych w szkolnictwie całego kraju, okaże się niezbędne.

Nie ma w Stanach Zjednoczonych jednego, oficjalnego systemu egzaminowania w celu oceny wiedzy i umiejętności, niezbędnych do uzyskania świadectwa szkoły średniej. Decyzje dotyczące promocji uczniów z klasy do klasy są podejmowane arbitralnie przez nauczycieli, Nierzadko egzaminy w szkołach publicznych są przeprowadzane przez agencje prywatne.

Artykuł powstał na podstawie:

  • R. Pachociński: Współczesne systemy edukacyjne. Warszawa 2000, IBE s. 139-140
  • B. Boczukowa: Specyfika szkolnictwa w Stanach Zjednoczonych. Nowa Szkoła 2000, nr8, s.44
  • R. Pachociński: Współczesne systemy edukacyjne. Warszawa 2000, IBE s. 139-140
  • M. Karwowska Sturczyk: Wychowanie przedszkolne w USA. Wybrane problemy. “Wychowanie w Przedszkolu” 1993 nr , s.205
Kategoria : Edukacja USA
Tagi : ,